Szwadron Ochotniczy należy do ogólnopolskiego ruchu Kawalerii Ochotniczej, zrzeszony jest w Federacji Kawalerii Ochotniczej i działa w ramach Stowarzyszenia Szwadron Jazdy RP. Nie jest to rekonstrukcja historyczna, ani forma zabawy w dawną kawalerię. Choć tradycje naszego Pułku sięgają czasów napoleońskich, a w codziennej służbie wiele można odnaleźć zwyczajów rodem z międzywojnia, jesteśmy oddziałem zupełnie współczesnym i tworzymy kawalerię w XXI wieku. Z czasów naszych sławnych poprzedników staramy się wynieść to co najlepsze i zaimplementować we współczesności.
Szwoleżerowie 1 Pułku noszą swe mundury na mocy prawa do dziedziczenia tradycji barwy i broni, a także porozumień z Wojskiem Polskim i Ministerstwem Obrony Narodowej. Nie są to zatem stroje, lecz pełnoprawne mundury, których każdy detal zaświadcza o konkretnych funkcjach, umiejętnościach i zdobytych odznaczeniach. Wszystkie stopnie na naramiennikach są owocem wieloletniego szkolenia, ukończonych kursów szkół podoficerskich i oficerskich kawalerii ochotniczej. Szable noszone u boku i lance dzierżone w dłoniach na defiladach, to także nie ozdoba - wszyscy szwoleżerowie uczą się posługiwania bronią białą i palną. Reprezentanci Szwadronu zajmowali wielokrotnie miejsca na podium zawodów kawaleryjskich, w tym Mistrzostw Polski Militari. Splendor setek lat tradycji najlepszego Pułku polskiej kawalerii stanowi dla nas ogromną odpowiedzialność, ale i motywację do utrzymania tej pozycji na kolejne setki lat.
Ochotniczy Szwadron 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego to ostoja najpiękniejszych tradycji polskiej formacji narodowej - kawalerii. Naszym zadaniem jest nieść je w kolejne epoki, jako bezcenny skarb dziedzictwa narodowego. Pielęgnować umiejętność władania szablą i lancą konno, w polskiej odsłonie zupełnie unikatową, jazdy konnej w szyku, musztry konnej i pieszej, a także tego co najważniejsze: historii i kultury ukształtowanej przez postawy Szwoleżerów.
Niosąc te wartości w świat, 1 Pułk Szwoleżerów pełni jak niegdyś funkcje reprezentacyjne i edukacyjne. Uczestnicząc w najważniejszych świętach państwowych i uroczystościach związanych z własną historią, wnosi w obecne czasy tchnienie ponadczasowych ideałów rycerskości i przypomina o roli kawalerii w polskiej tradycji narodowej i kulturowej.